Regeneracja uszkodzonej skóry, a rytmy dobowe – jak to rozumieć

Mimo, iż regeneracja uszkodzonej skóry jest kwestią, do której usiłowano podejść już wielokrotnie, obecne nowatorskie badania koncentrują się głównie na rytmie okołodobowym oraz zintegrowanym zdrowiu skóry. 

Ogólnie rzecz biorąc, dobre praktyki związane z higieną snu regulują cykl dobowy, co z kolei pozytywnie wpływa na ogólny stan zdrowia; natomiast procesy antyoksydacyjne i regeneracyjne bezpośrednio wiążą się z tymi pozytywnymi efektami. 

Wraz z postępem dermonauki i coraz lepszym zrozumieniem roli snu i rytmów dobowych w regeneracji uszkodzonej skóry, rozwój pielęgnacji ukierunkowanej na owe procesy był tylko kwestią czasu. 

Rola snu i rytmów okołodobowych w regeneracji uszkodzonej skóry

W 2017 roku przyznano nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii zespołowi trzech naukowców za ich odkrycia dotyczące mechanizmów molekularnych kontrolujących rytm dobowy. Przyczyniło się to do zwrócenia bezprecedensowej uwagi na procesy powszechnie określane jako nasze „zegary biologiczne” – tradycyjnie pomijane. 

Najbardziej znanym skutkiem desynchronizacji rytmów dobowych jest zmiana cyklu snu i czuwania. Najnowsze badania naukowe związane z pomyślnym starzeniem się szybko jednak wykryły jego wpływ na skórę; stwierdzono, tym samym, że zmiany w tych cyklach mogą wpływać na fizjologiczny metabolizm skóry, potęgując oznaki zmęczenia i przedwczesnego starzenia się.

Mechanizm będący podstawą tego zjawiska to właśnie niedawno odkryte peryferyjne „zegary okołodobowe”. Są one odpowiedzialne nie tylko za regulację lokalnych procesów komórkowych, ale też centralnego zegara dobowego w mózgu; odpowiadają również za szereg innych procesów, takich jak przeznaskórkową utracę wody, proliferację keratynocytów, przepływ krwi przez skórę czy temperaturę skóry.

Te peryferyjne zegary okołodobowe (znajdują się na naskórku a nie w mózgu) działają w następujący sposób: sieć pętli sprzężenia zwrotnego złożona z aktywatorów i represorów jest regulowana przez dwa kluczowe geny „zegarowe”: Clock (ang. circadian locomotor output cycles kaput) i Bmal1 (podobny do genu ARNT w mózgu i mięśniach). 

Stanowią one kontrolę dla regenerującego rytm obwodu molekularnego, który aktywuje wszystkie procesy związane z cyklami okołodobowymi. Jako takie odpowiedzialne są między innymi za regulację setek genów związanych z kluczowymi funkcjami fizjologicznymi, takimi jak wzrost komórek, naprawa uszkodzeń DNA, funkcji odpornościowych oraz wielu innych procesów metabolicznych. 

W rzeczywistości, zegar dobowy w komórkach spełnia cztery podstawowe funkcje:

• Regeneracji metabolizmu
• Proliferacji komórkowej
• Podziału komórkowego
• Różnicowania keratynocytów, w celu aktywacji naturalnych mechanizmów, aby regeneracja uszkodzonej skóry mogła zaistnieć, ale w szczególności bariery ochronnej skóry.

Podczas, gdy pierwsze trzy mają miejsce w warstwie podstawowej naskórka późnym popołudniem i wieczorem, w nocy nadchodzi czas różnicowania keratynocytów. 

Jak wynika ze wszystkich wspomnianych powyżej funkcji zaangażowanych w regenerację uszkodzonej skóry, zakłócenie cykli dobowych aktywuje efekt kaskadowy na skórze, co może prowadzić do zaburzeń funkcji komórkowych. Zaburzenia snu (i konsekwentnie rytmów okołodobowych) oraz jego skutki można sklasyfikować od łagodnych do poważnych: 

• Zaburzone funkcjonowanie bariery ochronnej skóry, czego skutkiem może być między innymi przeznaskórkowa utrata wody (ang. TEWL) oraz jej wysuszenie.
• Zmieniona proliferacja i różnicowanie komórek – oznacza to, że równowaga między wzrostem i śmiercią komórek może zostać zaburzona, a tym samym przyczyniać się do wyższego prawdopodobieństwa wystąpienia chorób skóry, takich jak łuszczyca lub nieprawidłowe rogowacenie.
• Zmiany w produkcji melatoniny: wpływ melatoniny na organizm i skórę obejmuje jej działanie jako silnego przeciwutleniacza, hormonu chroniącego przed szkodliwym promieniowaniem ultrafioletowym (UV) oraz poprawiającego nawilżenie skóry i jej funkcji jako bariery ochronnej. Ponieważ produkcja melatoniny regulowana jest przez rytmy dobowe, zakłócenia te mogą prowadzić do wystąpienia zaburzeń, a regeneracja uszkodzonej skóry nie będzie prawidłowo przebiegać. De facto, niedawno odnotowano spadek jednego z receptorów melatoniny (Mtr1), a tym samym większą skłonność do uszkodzeń komórkowych oraz utratę przez melatoninę zdolności naprawczych skóry (Serravallo, M. i wsp., 2013).
• Zwiększony poziom stresu oksydacyjnego: rytmy okołodobowe pomagają koordynować antyoksydacyjne mechanizmy obronne w komórkach skóry, dlatego też zaburzenia w tym obszarze mogą prowadzić do zwiększonego stresu oksydacyjnego w komórkach.

Regeneracja uszkodzonej skóry poprzez resynchronizację rytmów okołodobowych

W miarę jak branża kosmetyczna wkracza w nową erę, w której piękno i zdrowie skóry są rozumiane w sposób holistyczny, segment kosmetyków pro-sleep odgrywać będzie niezwykle ważną rolę. Potwierdza to częściowo wzrost liczby produktów do pielęgnacji twarzy zawierających melatoninę, lub o działaniu podobnym do melatoniny, opierających się na jej wpływie na ciało i skórę, o czym wspomnieliśmy powyżej.

Podczas gdy marki wciąż poszukują innowacyjnych receptur, dzięki którym regeneracja uszkodzonej skóry będzie łatwiejsza, ważne jest, aby uznać rolę oświadczeń dotyczących produktów sprzyjających zasypianiu i produktów antystresowych jako części ogólnej narracji dla dobrego samopoczucia – odnoszących sukces w dzisiejszej branży kosmetycznej.

Właśnie w takim kontekście pojawia się Circanblue™ firmy Provital – zaburzająca funkcjonowanie wegańska i postbiotyczna substancja aktywna, o zdolnościach resynchronizacji naturalnego biorytmu skóry, przeciwdziała wywołanej cyfrowo desynchronizacji cyklu dobowego, sprzyjając zdrowemu starzeniu się skóry.

Dzięki kompleksowemu wpływowi na naskórkową resynchronizację zegarów biologicznych i regulowanych przez nie procesów komórkowych, Circanblue™ wykazał skuteczność in vitro w następujących obszarach:

• 24-godzinna synchronizacja ekspresji genów Clock i Bmal1 na ludzkich pierwotnych keratynocytach (HPK)
• Wzrost ekspresji genów niektórych białek mających związek z rytmem okołodobowym
• Wzrost ekspresji genów enzymów detoksykujących, aktywowanych przez cykle okołodobowe

Ponadto, te wybitne osiągnięcia zgodne są ze wzrostem popularności probiotyków i fermentowanych produktów wellness. Circanblue™ będący rozszerzeniem w obszarze pielęgnacji skóry, uzyskiwany jest z lizatu probiotycznego Lactococcus lactis – pochodząc z roślinnej fermentacji bakteryjnej, potwierdza jednocześnie swoje wegańskie pochodzenie. 
Podsumowując, Circanblue™ pozwala markom wykorzystać najnowocześniejszą biotechnologię, aby dostosować swoją ofertę do zrównoważonej i popartej naukowo skutecznej pielęgnacji skóry oraz zaspokoić wymagania konsumentów zaniepokojonych aspektami, takimi jak regeneracja uszkodzonej skóry.